تفسیر نمونه (کتاب)
|
| |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | آیت الله ناصر مکارم شیرازی با همکاری جمعی از نویسندگان |
| موضوع | تفسیر قرآن |
| زبان | فارسی |
| مجموعه | ۲۷ جلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دارالکتب الاسلامیة |
تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیت الله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزه علمیه قم. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیده‌اند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است.
نویسندگان
ده نویسنده از حوزه علمیه قم با آیت الله ناصر مکارم شیرازی در تالیف این تفسیر همکاری داشته‌اند:
- محمدرضا آشتیانی
- محمدجعفر امامی
- داود الهامی
- اسدالله ایمانی
- عبدالرسول حسنی
- سید حسن شجاعی
- سید نورالله طباطبائی
- محمود عبداللهی
- محسن قرائتی
- محمد محمدی اشتهاردی
ویژگی‌ها
| | |
|
شیعی:
سنی: | |
|
| |
|
| |
مهمترین ویژگی این تفسیر، اختصاص آن به عموم مردم است. نوع تفسیر و بیان مطالب، برای افراد و اقشار غیرمتخصص قابل فهم است. برخی دیگر ویژگی‌های تفسیر نمونه بنابر آنچه در مقدمۀ جلد اول آمده است:
- از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازنده زندگی مادی و معنوی و به ویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازه کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است.
- به تناسب عناوینی که در آیات مطرح می‌شود، در ذیل هر آیه بحث فشرده و مستقلی درباره موضوعاتی مانند: ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتاب‌های دیگر بی‌نیاز گردند.
- به جای پرداختن به بحث‌های کم‌حاصل، توجه مخصوصی به ریشه لغات و شان نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند شده است.
- اشکالات، ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام مطرح می‌گردد، به تناسب هر آیه طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است، مانند: شبهه آکل و مأکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن و مرد، تفاوت دیه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگ‌ها و غزوات اسلامی، آزمایش‌های گوناگون الهی و ده‌ها مسأله دیگر به طوری که هنگام مطالعه آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند.
- از اصطلاحاتِ پیچیده علمی که نتیجه آن اختصاص کتاب به صنف خاصی است در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده تا برای دانشمندان و صاحب‌نظران نیز مفید باشد.
ترجمه و آثار مرتبط
تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است. ترجمه عربی این کتاب در ۲۰ مجلد با عنوان «الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل» به وسیله محمد علی آذرشب و جمعی دیگر به انجام رسیده است.
علاوه بر ترجمه‌ها، کتاب‌های دیگری نیز بر اساس این تفسیر تالیف شده‌اند:
- برگزیده تفسیر نمونه: خلاصۀ دوره کامل تفسیر نمونه که توسط احمدعلی بابایی انجام و در ۵ مجلد منتشر شده است. مقدمه آیت الله مکارم شیرازی بر این کتاب ۱۳ رجب ۱۴۱۴ق برابر با ۶ شهریور ۱۳۷۲ را دارد. این کتاب به زبان‌های انگلیسی، ترکی آذری و عربی ترجمه و منتشر شده است.
- تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ برگرفته از تفسیر نمونه: این کتاب توسط علی‌رضا کمالی گردآوری شده و توسط نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها چاپ شده است.
- زن در تفسیر نمونه: این کتاب اولین بار در سال ۱۳۹۳ش، با مقدمه آیت الله مکارم شیرازی و به اهتمام سعید داوودی چاپ شد. این کتاب ۷۱۲ صفحه‌ای، در هفت بخش به موضوع زنان در قرآن می‌پردازد؛ سرگذشت غمبار زنان که به زنان در عصر جاهلیت و وضعیت آنها در دیگر اقوام اشاره دارد، تلاش قرآن برای احیای جایگاه زن، احکام مرتبط با زنان، زنان نمونه، زنان ناشایست، داستان‌هایی از زنان، و سرانجام زنان پیامبر.
- ترجمه فارسی قرآن کریم: این ترجمه مبتنی بر ترجمه‌ای است که در تفسیر نمونه آمده و در سال ۱۳۷۳ش، با ویراستاری جواد محدثی چاپ شده است. به گفته مولف در همین کتاب، این ترجمه به زبان روزمره توده مردم است. مرتضی کریمی‌نیا، اشکالاتی به این ترجمه وارد کرده است؛ از جمله، عدم ترجمه برخی موارد، اشکالات نحوی و ساختاری، تفاوت و تضاد در تفسیر و توضیح و اشکالات لغوی و صرفی.
- آثار متعددی در سالیان پس از نشر تفسیر نمونه به عنوان نقد و بررسی مبانی و قواعد و روش های تفسیری در تفسیر نمونه در قالب کتاب و پایان نامه ومانند آن از سوی نویسندگان ارائه شده است.به عنوان نمونه: نقد و بررسی قواعد تفسیری در تفسیر نمونه، نوشته اسحاق علی مطهری، نقد و بررسی مبانی و روش تفسیری «تفسیر نمونه»نوشته احمدخمسلو
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ترجمه انگلیسی آن نیز در دست تهیه است (علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، پیشگفتار).
- ↑ تفسیر نمونه، ج ۱، ص۱۴ - ۱۵
- ↑ ترجمه انگلیسی آن نیز در دست تهیه است (علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، پیشگفتار).
- ↑ نـ.ک: الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، ج۱، ص۱۳
- ↑ .
- ↑
- ↑
- ↑
- ↑ مکارم شیرازی، ترجمه قرآن کریم، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، قم، ۱۳۷۳ش.
- ↑
- ↑ کریمی‌نیا، نقد و بررسی ترجمه قرآن کریم از آیت الله مکارم شیرازی، در فصلنامه بینات، بهار ۱۳۷۵، شماره ۹، ص ۱۴۲.
منابع
- پایگاه اینترنتی آیت الله مکارم شیرازی ( )
- علی‌بابایی، احمد، برگزیده تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۷ش.
- مکارم شیرازی ناصر با همکاری جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۵۴ – ۱۳۸۷ش